فیلم ارتش سایه ها یک نمایش کاملا تراژیک و ضدنازیسم است که سرنوشت یک گروه مقاومت فرانسوی را نشان می‌دهد. نشان می‌دهد که یک گروه مقاومت و آزادی‌بخش چگونه و با چه تعداد افراد کمی مبارزه می‌کند و پای عقیده و آرمان خود ایستادگی می‌کنند. در این گروه مقاومت، فردیت معنایی ندارد. بلکه آن چیزی که حرف نخست را می‌زند آرمان و ارزش‌ها است. در فیلم ارتش سایه ها به موضوع‌هایی چون وفاداری، خیانت، از بین رفتن ارزش‌ها، همکاری، مقاومت، احترام و فریب به زیبایی پرداخته می‌شود. داستان این فیلم مربوط به زمان جنگ جهانی دوم و بین سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۴ است. اگر موضوع جنگ جهانی دوم و گروه مقاومت برای‌تان جذاب است، حتما تا انتهای این مقاله با من همراه باشید. من سُهی شیرازی هستم.
ژان پیر ملویل کارگردان فیلم ارتش سایه ها
فیلم ارتش سایه ها ، ساخته‌ی ژان پیر ملویل است. او یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان زمان خود در فرانسه بود. همانند اکثر فیلم‌هایش، فیلم ارتش سایه ها اثری کم دیالوگ و با پلان‌های طولانی است. فیلم ارتش سایه ها در ژانر جنگی، درام و تراژیک جای دارد که در سال ۱۹۶۹ ساخته شد.
این فیلم برگرفته شده از رمان ارتش سایه ها است. اما کارگردان روایت شخصی و تالیف خود را مشخصا در فیلم‌نامه لحاظ کرده. گویی ملویل خود، تمام اتفاقات این رمان را تجربه کرده است. ارتش سایه ها یک فیلم متفاوت و درخشان در ژانر خود به حساب می‌آید. در عین طولانی بودن فیلم، هرگز خسته‌کننده نیست و با وجود صامت بودن برخی پلان‌ها، پیام به زیباترین شکل به مخاطب انتقال داده می‌شود. انتخاب موسیقی و نوع فیلم‌برداری دو ابزار قدرتمند ملویل برای تماشایی‌تر کردن این اثر است.
ارتش مقاومت فرانسه یا همان ارتش سایه ها
سایه‌ها، هیچ هویتی از خود ندارد و تنها کلیت و چیستی آن جسم را نشان می‌دهند. در فیلم ارتش سایه ها، اعضای نیروی مقاومت فرانسه اهمیتی ندارند. بلکه این گروه و عقاید آن‌هاست که بیشترین اهمیت را دارند.
این منظور کلی کارگردان از انتخاب این عنوان برای فیلم ارتش سایه ها است. در یک یا دو پلان برجسته‌ی فیلم، کارگردان با نمایش سایه‌های اعضای گروه در جای مناسب، بامسمی بودن این عنوان را بیشتر به مخاطب نشان می‌دهد. پس در حقیقت، ارتش سایه ها همان ارتش مقاومت فرانسه است.
لینو ونتورا ، نقش اول فیلم ارتش سایه ها
نقش اول فیلم ارتش سایه ها فلیپ گربیل با بازی لینو ونتورا است. او یک تکنسین برق ۴۱ ساله و از سران گروه مقاومت فرانسه است. گربیل به خاطر خیانت یک فرد، لو رفته و در زندانی در فرانسه به سر می‌برد. تمام تلاش گربیل این است که بتواند از این زندان فرار کند و اهداف گروه را یکی بعد از دیگری جلو ببرد.
بدون تردید، بهترین و موثرترین بازیگر این فیلم خوش‌ساخت، لینو ونتورا است. در جایی ملویل از منتورا این‌گونه یاد کرده بود که ونتورا چهره‌اش بوی مرگ می‌دهد و کاملا برای این نقش ساخته شده.
اگر دنبال تماشای یک فیلم نئورئالیسم و درام هستید که در بین برترین فیلم‌های IMDb جای دارد، پیشنهادم به شما فیلم «دزدان دورچرخه» اثر ویتوریو دسیکا است. برای خواندن نقد این فیلم روی لینک زیر کلیک کنید.
فیلم جنگ جهانی دوم
اگر به فیلم های جنگ جهانی دوم و ناگفته‌های آن علاقه دارید، مطمئنا فیلم ارتش سایه ها شما را جذب می‌کند. ملویل در سکانس نخست فیلم، بی‌نظیر عمل می‌کند.با یک نمای ثابت از فرانسه و حرکت سربازان نازی، موضوع تجاوز و حمله به خاک یک کشور را به بهترین شکل به تصویر می‌کشد. ملویل نشان می‌دهد که دوربین که همان شهروندان یک کشور هستند، در جای خود ثابت هستند. اما این نازی‌ها هستند که از گوشه‌ی تصویر وارد میدان شهر شده و در نهایت به سمت دوربین یعنی مردم حرکت می‌کنند.
فیلم army of shadows و فضای آن
ملویلد در تمام پلان‌هایی که فرانسه را به نمایش می‌گذاشت، از تیرگی و رنگ آبی استفاده کرد. در طرف مقابل، پلان‌های در انگلیس آبی نبودند و رنگ و لعاب، بیشتر در آن مشهود بود. این در حالی است که هم فرانسه و هم انگلیس زیر بمباران آلمان نازی بوده‌اند. اما فرانسه اشغال شده بود و انگلیس اشغال نشده بود. مقصود از این کار در فیلم army of shadows این بود که رنگ اشغال و تجاوز، آبی و تیرگی است. در حالی که انگلیس اشغال نشده، رنگ و روح دارد.
سکانس ماندگار فیلم army of shadows
در سکانسی از فیلم army of shadows که گربیل در زندان نازی‌ها با هم سلولی‌های خود نشسته، انسانیت و گذشت را به نمایش می‌‌گذارد. او پاکت سیگار را دست به دست به همراهان محکوم به مرگ خود می‌دهد. اما در نهایت جعبه‌ی سیگار خالی به خودش می‌رسد. کارگردان در اوج زیبایی، جعبه‌ی سیگار و بعد پاهای در زنجیر بسته شده‌ی گربیل را نشان می‌دهد. او در چنین وضعی، آخرین سیگار زندگی‌ش را هدیه داد.
بعد از آن سکانس، همگی از جمله گربیل محکوم به مرگ هستند. اما مرگ با تحقیر. نازی‌ها به آن‌ها می‌گوید که هر کسی که زودتر به دیوار انتهایی برسد، در نوبت بعد تیرباران می‌شود. اما گربیل در یک تناقض بزرگ قرار گرفته بود. نه می‌خواست تحقیر شود و نه می‌خواست بمیرد. سرانجام او فرار می‌کند و با کمک بزرگ خانم متیل و دوستانش، نجات پیدا می‌کند.
سکانس آخر فیلم ارتش سایه ها
سکانس آخر فیلم ارتش سایه ها ، نمایشی بی‌نظیر از تناقض‌های انسانی است. به دستور گربیل، خانم متیل در سنگ‌فرش عابرپیاده کشته می‌شود. چرا که ماتیل تحت شکنجه بوده و قبل از شکنجه می‌خواسته خودکشی کند اما نتوانست. فراموش نکنیم که متیل همان کسی است که گربیل را از مرگ حتمی نجات داد. تفاوت این مرگ با سایر مرگ‌ها در این است که هیچ یک از اعضا قلبا از کشتن متیل خوشحال نبودند. اما چاره‌ای جز این کار نداشتند.
کارگردان برای تعریف عاقبت اعضای گروه مقاومت در فیلم، عنصرهای زمان و مکان را حذف می‌کند و فقط به صورتی کلامی روایت می‌کند. یکی با سیاه‌نور خودکشی می‌کند، دیگری سرش در زندان نازی‌ها قطع می‌شود و آن یکی، زیر شکنجه جان می‌دهد . قهرمان داستان یعنی فلیپ گربیل هم می‌میرد. اما کارگردان در وصف مرگ او می‌گوید که او تصمیم گرفت که دیگر ندود.
فرانسه جنگ جهانی دوم
بسیار عجیب است که فیلم army of shadows با این سطح از کیفیت و استانداردهای بالا در زمان خود ندرخشید. علت این اتفاق را می‌توان در حمایت فیلم ارتش سایه ها از ژنرال دو گل در دوران جنگ جهانی دوم دانست. فرانسه در دوران پس از جنگ جهانی دوم، سیاست‌هایی ضد ژنرال دو گل داشته و مخالفت‌های سیاسی شدیدی علیه او و حامی‌های او وجود داشت.
دانلود فیلم ارتش سایه ها بدون سانسور
زبان فیلم army of shadows فرانسوی است. بنابراین فیلم را باید با زیرنویس ببینید یا با دوبله. اما از آن‌جایی که پیام‌های غیرکلامی فیلم زیاد هستند، پیشنهاد می‌کنم نسخه‌ی دوبله شده‌ی بدون سانسور آن را ببینید. برای دانلود فیلم ارتش سایه ها با دوبله‌ی فارسی می‌توانید از این لینک استفاده کنید.
هنوز می‌توان در زمانه‌ی اخیر، فیلم وسترن-درام ارزشمند پیدا کرد. فیلم اخبار جهان ساخته‌ی گرین‌گرس یک فیلم وسترن دیدنی و عبرت‌آموز است. مهم‌ترین درس آن انسانیت و مبارزه برای آزادی است. برای خواندن نقد کامل این فیلم می‌توانید روی این لینک کلیک کنید.